پف یا افتادگی زیر چشم یکی از شایع‌ترین دغدغه‌های زیبایی در میان خانم‌ها و آقایان است. خیلی از افراد حتی با وجود خواب کافی یا تغذیه مناسب، باز هم ظاهری خسته و پیرتر از سن واقعی خود دارند. در این مطلب با هم بررسی می‌کنیم که چرا پف یا افتادگی زیر چشم به وجود می‌آید و چه روش‌هایی برای درمان آن وجود دارد؛ از مراقبت‌های ساده خانگی گرفته تا روش‌های تخصصی و جراحی.
چرا زیر چشم پف یا افتادگی ایجاد می‌شود؟
پوست اطراف چشم بسیار نازک‌تر از سایر قسمت‌های صورت است و زودتر از بقیه نواحی دچار علائم پیری می‌شود. اما علت پف یا افتادگی زیر چشم فقط افزایش سن نیست. دلایل مختلفی می‌تواند باعث این مشکل شود:
تجمع چربی (Fat herniation): با گذشت زمان، بافت نگهدارنده زیر چشم ضعیف می‌شود و چربی‌های طبیعی این ناحیه به سمت جلو می‌آیند و باعث ایجاد پف می‌شوند.
شل شدن یا اضافه شدن پوست: با کاهش کلاژن و خاصیت ارتجاعی، پوست نازک زیر چشم افتاده و چروک می‌شود.
گودی زیر چشم (Tear trough): برخی افراد به طور ژنتیکی یا به مرور زمان در این ناحیه دچار کمبود حجم می‌شوند و گودی یا سایه تیره زیر چشم ظاهر می‌شود.
عوامل سبک زندگی: خواب ناکافی، مصرف زیاد نمک یا الکل، آلرژی و استرس می‌توانند پف را تشدید کنند.
برای انتخاب روش درمان، ابتدا باید مشخص شود که مشکل اصلی شما چربی اضافه است یا گودی و یا شلی پوست؛ چون درمان هرکدام متفاوت است
درمان‌های موجود را می‌توان در چهار دسته کلی قرار داد:
مراقبت‌ها و درمان‌های خانگی
روش‌های تزریقی (فیلر، چربی، PRP)
درمان‌های غیرجراحی با دستگاه‌ها (لیزر، RF، اولتراسونیک)
جراحی پلک پایین (بلفاروپلاستی)
بیایید هرکدام را با جزئیات بیشتر بررسی کنیم:
۱. مراقبت‌ها و روش‌های خانگی
در موارد خفیف یا برای پیشگیری، اقدامات ساده زیر می‌تواند مفید باشد:
استفاده از کمپرس سرد یا ماساژ ملایم برای کاهش ورم
خواب کافی و قرار دادن سر در ارتفاع کمی بالاتر هنگام خواب
کاهش مصرف نمک، الکل و دخانیات
کنترل آلرژی با داروهای ضد‌حساسیت در صورت نیاز
استفاده از ماسک سیلیکونی زیر چشم برای کاهش پف زیر چشم
همچنین استفاده از کرم‌های دور چشم حاوی رتینول، پپتیدها، ویتامین C یا کافئین می‌تواند در بلندمدت به بهبود کیفیت پوست کمک کند. البته باید دانست که این محصولات تأثیر محدود و تدریجی دارند و پف‌های شدید یا چربی برجسته را از بین نمی‌برند.
۲. روش‌های تزریقی برای زیر چشم
الف) فیلر هیالورونیک اسید (Hyaluronic Acid Filler)
اگر مشکل شما گودی و سایه زیر چشم است، فیلر یکی از مؤثرترین و سریع‌ترین درمان‌هاست. در این روش، مواد پرکننده (مانند ژوویدرم یا رستیلن) با سوزن بسیار ظریف یا کانولا تزریق می‌شوند تا حجم از‌دست‌رفته جبران شود.
- مزایا: نتیجه فوری، بدون نیاز به جراحی، دوره نقاهت کوتاه
- معایب: موقتی (۶ تا ۱۸ ماه ماندگاری)، در صورت تزریق اشتباه می‌تواند باعث ورم یا تغییر رنگ شود
- مناسب برای: افرادی که پوست زیادی ندارند و بیشتر دچار گودی هستند
نکته مهم: تزریق زیر چشم ناحیه حساسی است، بنابراین باید حتماً توسط پزشک باتجربه انجام شود تا خطر انسداد عروق یا تورم مزمن به حداقل برسد.
ب) تزریق چربی (Fat Transfer / Lipofilling)
در این روش، مقدار کمی چربی از نواحی دیگر بدن (مثل ران یا شکم) گرفته و پس از آماده‌سازی، به زیر چشم تزریق می‌شود.
نتیجه این کار طبیعی‌تر از فیلر است و ماندگاری بالاتری دارد (گاهی چند سال)، اما به دلیل اینکه بخشی از چربی ممکن است جذب بدن شود، گاهی نیاز به ترمیم یا تکرار دارد.
- مزایا: طبیعی، ماندگاری بالا، بهبود کیفیت پوست به مرور
- معایب: تهاجمی‌تر از فیلر، دوره نقاهت طولانی‌تر، احتمال جذب بخشی از چربی
ج) PRP و PRF (پلاسمای غنی از پلاکت)
۳. درمان‌های غیرجراحی با دستگاه
اگر پوست زیر چشم نازک و چروک شده اما چربی اضافه زیادی وجود ندارد، می‌توان از روش‌های انرژی‌محور برای سفت‌کردن پوست و تحریک کلاژن استفاده کرد. معروف‌ترین آن‌ها:
الف) لیزر فرکشنال CO₂ یا اربیوم
لیزر با ایجاد سوراخ‌های ریز در پوست باعث تحریک کلاژن‌سازی می‌شود. معمولاً برای افرادی که پوست نازک و چروک دارند مناسب است. بعد از لیزر ممکن است پوست چند روز قرمز یا پوسته‌پوسته شود.
ب) رادیوفرکانسی (RF) یا RF میکرونیدلینگ
این روش با حرارت کنترل‌شده در لایه‌های عمقی پوست، باعث سفتی و لیفت ملایم پوست می‌شود. در پوست‌های تیره هم قابل انجام است و نیاز به دوران نقاهت خاصی ندارد.
ج) اولتراپی (Ultherapy)
در این روش از امواج اولتراسوند برای تحریک لایه‌های عمقی پوست استفاده می‌شود. بیشتر برای لیفت کلی صورت و افتادگی خفیف کاربرد دارد.
نکته: این روش‌ها چربی یا پف واقعی را از بین نمی‌برند، اما برای بهبود کیفیت پوست و کاهش چروک‌ها بسیار مؤثرند.
در این روش، از خون خود فرد فاکتورهای رشد استخراج شده و به زیر چشم تزریق می‌شود تا پوست را ترمیم کند و تیرگی یا خطوط ریز را کاهش دهد.
معمولاً اثر PRP خفیف تا متوسط است و برای نتایج بهتر باید چند جلسه تکرار شود. اغلب پزشکان این روش را همراه با میکرونیدلینگ یا لیزر انجام می‌دهند.
۴. جراحی پلک پایین (بلفاروپلاستی)
اگر پف زیر چشم به‌دلیل تجمع چربی یا پوست اضافه زیاد باشد، هیچ درمان غیرجراحی نمی‌تواند جای جراحی را بگیرد.
جراحی بلفاروپلاستی پایین بهترین گزینه برای اصلاح دائمی پف و افتادگی پلک است و معمولاً به دو شکل انجام می‌شود:
الف) بلفاروپلاستی از داخل پلک (Transconjunctival)
در این روش برش از داخل پلک زده می‌شود و چربی‌های اضافه برداشته یا جابجا می‌شوند. جای زخم بیرونی ندارد و برای کسانی مناسب است که پوست اضافه ندارند و فقط چربی برجسته دارند.
ب) بلفاروپلاستی از روی پوست (Transcutaneous)
اگر علاوه بر چربی، پوست اضافه هم وجود داشته باشد، برش در زیر خط مژه داده می‌شود تا هم چربی اصلاح شود و هم پوست اضافی برداشته شود. گاهی همراه با لیفت گونه یا سفت کردن عضله پلک انجام می‌شود.
- دوره نقاهت: ورم و کبودی تا دو هفته طبیعی است؛ نتیجه نهایی پس از چند ماه نمایان می‌شود.
- مزایا: نتیجه ماندگار و چشمگیر
- معایب: عمل جراحی، نیاز به مهارت بالا و احتمال عوارضی مثل افتادگی پلک (بسیار نادر)
نکات مهم قبل از تصمیم‌گیری
تشخیص درست علت پف یا افتادگی مهم‌تر از انتخاب روش درمان است.
همیشه به پزشک متخصص پوست یا جراح پلاستیک با تجربه مراجعه کنید.
اگر تصمیم به تزریق فیلر دارید، مطمئن شوید پزشک داروی حل‌کننده (هیالورونیداز) را در مطب دارد تا در صورت عارضه، فوراً درمان انجام شود.
از مصرف نمک زیاد و کم‌خوابی حتی بعد از درمان هم پرهیز کنید، چون می‌تواند پف را برگرداند.
جمع بندی
رفع پف یا افتادگی زیر چشم همیشه نیاز به جراحی ندارد، اما انتخاب روش مناسب کاملاً به نوع مشکل شما بستگی دارد.
اگر پف چربی واضح دارید، جراحی پلک پایین بهترین و ماندگارترین راه است.
اگر گودی یا سایه دارید، فیلر یا تزریق چربی مناسب‌تر است.
اگر فقط پوست نازک و چروک‌دار دارید، درمان‌های لیزری و سفت‌کننده می‌توانند مؤثر باشند.
مشاوره با پزشک متخصص اولین قدم برای انتخاب بهترین روش و پیشگیری از عوارض احتمالی است.
با درمان درست، چشم‌ها جوان‌تر، شاداب‌تر و چهره‌تان سرحال‌تر دیده می‌شود
راه‌های رفع افتادگی و پف زیر چشم؛ از درمان‌های ساده تا جراحی پلک